به گزارش مفدا،مرحوم شیخ عباس قمی در بیان فضیلت و اعمال ماه رجب در کتاب شریف مفاتیح الجنان می نویسد؛  ماه رجب و ماه شعبان و ماه رمضان در شرافت، کامل و تمام بوده و روایات بسیاری در فضیلت آنها وارد شده است‏. از جمله از رسول خدا صلی اللّه علیه و آله روایت شده که رجب ماه بزرگ خدا است و ماهی در احترام و فضیلت به آن نمی‏رسد و در این ماه جنگ‏ با کافران حرام است!! و رجب ماه خدا و شعبان ماه من و رمضان ماه امّت من است، کسی‏که یک روز از ماه رجب را روزه‏ بدارد، مستحقّ خشنودی بزرگ خدا می‏شود و خشم حق از او دور می‏گردد و دری از درهای دوزخ به رویش بسته می شود.

از حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام روایت شده : هرکه یک روز از ماه رجب را روزه بدارد بهشت بر او واجب می‏شود. و نیز فرمود: رجب نام نهری در بهشت که از شیر سپیدتر و از عسل شیرین‏تر است، هرکه یک روز از رجب را روزه بدارد به یقین از آن نهر بیاشامد. و از امام صادق علیه السّلام نقل شده است که رسول خدا صلی اللّه علیه و آله فرمود: ماه رجب ماه استغفار امّت من است پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزگار و مهربان است و رجب را«اصبّ» [یعنی فروریزنده ‏تر] ‏گویند، زیرا رحمت خدا در این ماه بر امّت‏ من بسیار ریخته می‏شود، پس بسیار بگویید، استغفر اللّه و اساله التّوبة

ابن بابویه به سند معتبر از سالم روایت نموده که گفت: در اواخر ماه رجب که چند روزی از آن مانده بود به خدمت امام صادق علیه السّلام‏ رفتم. چون نظر مبارک آن حضرت بر من افتاد، فرمود: آیا در این ماه روزه گرفته‏ای؟ گفتم: نه به خدا ای پسر رسول خدا. فرمود: آنقدر ثواب از تو فوت شده که اندازه آن را جز خدا کسی نمی‏داند، به یقین این ماهی است که خدا آن را بر ماههای دیگر فضیلت داده و احترام آن را عظیم نموده و گرامی داشتن روزه‏داران این ماه را بر خود واجب کرده!!  گفتم: یابن رسول اللّه، اگر در باقیمانده‏ این ماه روزه بدارم آیا به بخشی از ثواب روزه‏داران آن نایل می‏شودم؟ فرمود:ای سالم هرکه یک روز از آخر این ماه را روزه بدارد، خدا او را از سختی سکرات مرگ و از هراس پس از مرگ و از عذاب قبر ایمن می‏کند، و هرکه دو روز آخر این ماه را روزه بدارد، به آسانی از صراط می‏گذرد، و هرکه سه روز آخر این ماه را روزه بدارد از وحشت بزرگ روز قیامت و از سختیها و هولهای آن روز ایمن می‏شود و برات آزادی از آتش دوزخ را به او عطا می کنند.

 در هر صورت برای روزه ماه رجب فضیلت بسیار وارد شده و در روایت آمده: اگر کسی قدرت بر روزه ماه رجب را ندارد، هر روز این تسبیحات را صد بار بخواند، تا ثواب روزه ماه رجب را دریابد:

« سُبْحَانَ الْإِلَهِ الْجَلِیلِ سُبْحَانَ مَنْ لا یَنْبَغِی التَّسْبِیحُ إِلا لَهُ سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَکْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ » منزّه است خدای بزرگ، منزّه است آن‏که تسبیح جز برای او سزاوار نیست، منزّه است خدای عزیزتر و گرامی‏تر، منزّه است آن‏که جامه عزّت در پوشید که تنها او برای آن‏جامه شایسته است.

اعمال ماه رجب

اعمال رجب بر دو بخش است: بخش اوّل: اعمال مشترک آن است که متعلق به همه ماه است و اختصاص به روز معیّنی ندارد و آن چند عمل است: اوّل: در تمام روزهای ماه رجب این دعا را بخواند که روایت شده حضرت زین العابدین علیه السّلام در آغاز رجب‏ در حجر اسماعیل خواند:

یَا مَنْ یَمْلِکُ حَوَائِجَ السَّائِلِینَ وَ یَعْلَمُ ضَمِیرَ الصَّامِتِینَ لِکُلِّ مَسْأَلَةٍ مِنْکَ سَمْعٌ حَاضِرٌ وَ جَوَابٌ عَتِیدٌ اللَّهُمَّ وَ مَوَاعِیدُکَ الصَّادِقَةُ وَ أَیَادِیکَ الْفَاضِلَةُ وَ رَحْمَتُکَ الْوَاسِعَةُ فَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْضِیَ حَوَائِجِی لِلدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ إِنَّکَ عَلَی کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ

ای که مالک حاجات خواهندگانی و از باطن لب فروبستگان خبر داری، از سوی تو برای هر خواهشی، گوشی شنوا و پاسخی آماده است، خدایا به حق وعده‏های صادقانه‏ ات و نعمتهای فراوانت و رحمت گسترده‏ات، از تو می‏خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستی و حاجات دنیا و آخرتم را برآوری، چه همانا تو بر هر کاری توانایی.

 سیّد ابن طاووس از محمّد بن ذکران که معروف به سجّاد است که آنقدر سجده کرد و در حال سجده گریست که نابینا شد روایت کرده که گفت: به امام صادق علیه السّلام عرض کردم فدایت شوم این ماه ماه رجب است مرا در این ماه دعایی تعلیم کن که‏ حق تعالی مرا به آن سود بخشد، حضرت فرمود: بنویس «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» و در هر روز از رجب در صبح و شام پس‏ از نمازهای روزوشب بگو:

یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ [مِنْ‏] کُلِّ شَرٍّ یَا مَنْ یُعْطِی الْکَثِیرَ بِالْقَلِیلِ یَا مَنْ یُعْطِی مَنْ سَأَلَهُ یَا مَنْ یُعْطِی مَنْ لَمْ یَسْأَلْهُ وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْهُ تَحَنُّنا مِنْهُ وَ رَحْمَةً أَعْطِنِی بِمَسْأَلَتِی إِیَّاکَ جَمِیعَ خَیْرِ الدُّنْیَا وَ جَمِیعَ خَیْرِ الْآخِرَةِ وَ اصْرِفْ عَنِّی بِمَسْأَلَتِی إِیَّاکَ جَمِیعَ شَرِّ الدُّنْیَا وَ [جَمِیعَ‏] شَرِّ الْآخِرَةِ فَإِنَّهُ غَیْرُ مَنْقُوصٍ مَا أَعْطَیْتَ وَ زِدْنِی مِنْ فَضْلِکَ یَا کَرِیمُ .

ای آن‏که هر خیری را از او امید دارم و از خشمش در هر شرّی ایمنی جویم ، ای آن‏که در برابر عبادت اندک مزد بسیار عطا می‏کند، ای آن‏که به هرکه از او بخواهد می‏بخشد، ای آن‏که به هرکه از او نخواهد و او را نشناسد نیز می‏بخشد، عطایش از روی مهربانی و رحمت است، با درخواستم از تو همه خیر دنیا و خیر آخرت را به من عنایت کن و با درخواستم‏ از تو همه شر دنیا و شر آخرت را بازگردان، زیرا آنچه را تو عطا کردی کاستی ندارد و از احسانت بر من بیفزای ای کریم.

راوی گفت: حضرت محاسن (موهای صورت) شریف خود را در پنجه چپ گرفت و این دعا را با حالت درماندگی و زاری همراه حرکت دادن انگشت اشاره دست راست خواند و پس از این گفت: « یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ یَا ذَا النَّعْمَاءِ وَ الْجُودِ یَا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ حَرِّمْ شَیْبَتِی عَلَی النَّارِ» ای دارای بزرگی و بزرگواری،ای دارای بخشش و جود،ای دارای عطا و کرم،محاسنم را بر آتش دوزخ‏ حرام کن.

از پیامبر روایت شده: هرکه در ما رجب صد مرتبه بگوید:« أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ » آمرزش می‏خواهم از خدایی که معبودی جز او نیست، اوست یگانه، برایش شریکی نمی‏باشد و به سوی او باز می گردم و آن را با صدقه به انجام‏ رساند، حق تعالی پایان کارش را ختم به رحمت و آمرزش کند و هرکه چهارصد مرتبه بگوید: ثواب شهادت صد شهید را برای او بنویسد.

و نیز از آن حضرت روایت شده: هرکه در ماه رجب هزار مرتبه بگوید: «لا إِلَهَ إِلا اللَّه» خدای عزّتمند پرشکوه صد هزار کار نیک برای او ثبت کند و برایش صد شهر در بهشت بنا کند.

روایت شده هرکه در ماه رجب به هنگام صبح، هفتاد مرتبه و در زمان پسین (شامگاه) هم هفتاد مرتبه‏ بگوید: « أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» از خدا آمرزش می‏طلبم و به او باز می‏گردم

و چون به پایان رساند، دستها را بلند کند و بگوید: « اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی وَ تُبْ عَلَیَّ » خدایا مرا بیامرز و توبه‏ام را بپذیر، پس اگر در ماه رجب از دنیا برود، خدا از او خشنود باشد و به برکت‏ ماه رجب، آتش دوزخ با او تماس نگیرد.

در همه این ماه هزار مرتبه بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ مِنْ جَمِیعِ الذُّنُوبِ وَ الْآثَامِ » از خدای دارای بزرگی و بزرگواری،از همه گناهان و گنهکاریها،آمرزش می‏جویم.

تا خدای مهربان او را بیامرزد.

همچنین سیّد ابن طاووس در کتاب«اقبال»از حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله برای خواندن سوره «قل هو اللّه احد» در ماه رجب‏ ده هزار مرتبه، یا هزار مرتبه، یا صد مرتبه فضیلت بسیار نقل کرده و نیز روایت کرده: هرکه در روز جمعه ماه رجب صد مرتبه سوره‏ توحید را بخواند، در قیامت برایش نوری پدید می‏آید که او را به بهشت راهنمایی کند.

روایت شده: هرکه در ماه رجب یک روز روزه  بدارد و چهار رکعت نماز بگذارد به این ترتیب که در رکعت اوّل صد مرتبه «آیة الکرسی» بخواند و در رکعت دوّم دویست مرتبه سوره توحید، نمی‏میرد تا مقامش را در بهشت‏ ببیند، یا دیگری برای او ببیند. و نیز سیّد از پیامبر روایت کرده: هرکه در روز جمعه ماه رجب بین نماز ظهر و عصر چهار رکعت نماز بخواند به این صورت که‏ در هر رکعت یکبار سوره«حمد»و هفت بار«آیة الکرسی»و پنج مرتبه«سوره توحید» سپس ده بار بگوید: « أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ » آمرزش می‏خواهم از خدایی که معبودی جز او نیست و از او درخواست توبه دارم.

حق تعالی برای او از روزی که این نماز را خوانده تا روزی که از دنیا برود برای هر روز هزار کار نیک بنویسد و در عوض هر آیه‏ای که خوانده است شهری در بهشت از یاقوت سرخ، و به جای هر حرف قصری در بهشت از گوهر سپید عطا کند، و برای او زنان زیباروی بهشتی را به همسری او درآورد و از او خشنود گردد بی‏آنکه برایش خشمی به دنبال‏ داشته باشد، و در زمره عبادت‏کنندگان به شمار آید و سرانجام او را به سعادت و آمرزش پایان دهد .

سه روز این ماه را که پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بدارد، زیرا روایت شده:هرکه در یکی از ماههای حرام‏ این سه روز را روزه بدارد، حق تعالی برای او ثواب نهصد سال عبادت را می نویسد.

در تمام ماه رجب شصت رکعت نماز بخواند در هر شب دو رکعت به این ترتیب که در هر رکعت یک مرتبه‏ سوره«حمد»و سه مرتبه «قل یا ایّها الکافرون» و یک مرتبه سوره توحید بخواند،و چون سلام‏ دهد دستها را بلند کرده و بگوید:  لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ هُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلَی کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ آلِهِ.

معبودی جز خدا نیست،یگانه و بی‏شریک است،فرمانروایی و سپاس مخصوص اوست‏ زنده می‏کند و می‏میراند و او زنده‏ای است که هرگز نمی‏میرد،خیز تنها به دست اوست،و او بر هر کاری توانا است،و بازگشت همه به سوی اوست، و جنبش و نیرویی نیست جز به عنایت او،خدای برتر و بزرگ،خدایا!بر محمّد پیامبر درس ناخوانده و خاندانش درود فرست.

سپس دستها را به صورت خویش بمالد،از پیامبر روایت شده،هرکه این عمل را بجا آورد،خدا دعایش اجابت کند،و پاداش‏ شصت حج و شصت عمره را به او عطا فرماید.

همچنین از پیامبر صلی اللّه علیه و آله روایت شده: هرکه در یک شب از ماه رجب، در دو رکعت نماز صد مرتبه سوره توحید بخواند مانند کسی‏ است که ر راه خدا صد سال روزه گرفته و حق تعالی برای این عمل صد قصر در بهشت به او مرحمت فرماید،هر قصری در جوار پیامبری از پیامبران علیهم السّلام.

و نیز از آن حضرت روایت شده:هرکه در یک شب از شبهای رجب ده رکعت نماز بجای آورد به این ترتیب که‏ در هر رکعت سوره«حمد»و یک بار «قل یا ایّها الکافرون» و سه بار سوره توحید را بخواند حق تعالی هر گناهی که پیش از آن‏ مرتکب شده بیامرزد. 

 به گزارش شبستان، علاّمه مجلسی در کتاب«زاد المعاد»فرموده:از حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام روایت شده:حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله فرمود:هرکه‏ در هر شب و هر روز ماههای رجب،شعبان و رمضان،هر یک از«حمد»و«ایة الکرسی»و «قل یا ایّها الکافرون» و «قل هو اللّه احد» و «قل اعوذ بربّ الفلق» و «قل اعوذ بربّ النّاس» را سه مرتبه قرائت کند و سه مرتبه بگوید:

سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ، منزّه است خدا و سپاس خدای را و معبودی جز خدا نیست و خدا بزرگ‏تر از هرچیز است و جنبش‏ و نیرویی جز به خدا نیست،خدای برتر و بزرگ

و سه مرتبه بگوید:

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ (خدایا درود فرست بر محمّد و خاندانش) ‏

و سه مرتبه:

اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ(بار خدایا مردان و زنان مؤمن را ببخش و بیامرز)

و چهار صد مرتبه :

أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ (از خدا آمرزش می‏جویم و به سوی او می پویم‏

خدای تعالی گناهانش را بیامرزد، هرچند به عدد قطره‏های باران و برگ درختان و کف روی آب دریاها باشد و نیز علاّمه مجلسی فرموده که در هر شب از شبهای این ماه هزار مرتبه گفتن «لا اله الاّ اللّه» وارد شده است.