روز طبیعت است و یادآوری این امر مهم؛
با طبیعتمان دوست بمانیم...
به درخت و بوتهای زخم نزنیم
زبالهای بر زمین و کنار آشیانهی هیچ حیوان بی پناهی رها نکنیم
زمین و آسمان را زخمی نکنیم و کمی باطبیعت مهربانتر باشیم.
از محیط زیستمان و حیوانات بیپناه حمایت کنیم.
تا میتوانیم درخت بکاریم و یاری کنیم سبزتر شدن زمین و آبیتر شدن آسمان را
بیایید عهد ببندیم، این درد که تمام شد
قرارمان ، روی هر تکه از زمین نزدیکمان که سبز نیست
با نهالی در دستها
شوقی بر لب و
امید برای ساختن آیندهای بهتر
روز طبیعت بر همگان مبارک باد.
سیزدَهبدَر سیزدهمین روزِ فروردینماه و از جشنهای نوروزیِ ایران است. در تقویمهای رسمیِ ایران، بعد از انقلاب، این روز روز طبیعت نامگذاری شدهاست و از تعطیلات رسمی است.
دیرینهشناسی سیزدهبدر
روز طبیعت (سیزدهبدر) سنت ایرانیان باستان به مناسبت پیروزی ایزد باران بر دیو خشکسالی اَپوش میباشد؛ و از قبل از اشو زرتشت (۱۸۰۰ قبل از میلاد) مرسوم بوده، چنانکه در کتاب «از نوروز تا نوروز» پژوهش و نگارش کوروش نیکنام (نمایندهٔ مجلس زرتشتیان) ص ۴۱ و ۴۲ آمده، سیزدهمین روز از ماه فروردین، تیر یا تِشتَر نام دارد. ایزد تیر یا تشتر که در اوستا، یَشتی هم به نام آن وجود دارد ایزد باران است و در باور پیشینیان پیش از آشو زرتشت برای این که ایزد باران در سال جدید پیروز شود و دیو خشکسالی نابود گردد باید مردمان در نیایش روز تیر ایزد از این ایزد یاد کنند و از او در خواست باریدن باران نمایند.
در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروزی سیزدهم که به ایزد باران تعلق داشت مردم به دشت و صحرا و کنار جویبارها میرفتند و به شادی و پایکوبی میپرداختند و آرزوی بارش باران را از خداوند مینمودند. اکنون هم زرتشتیان از بامداد روز تِشتَر ایزد و فروردین ماه، سفره نوروزی را برمیچینند، خوردنیها و مقداری آجیل و شیرینیهای باقیمانده در سفره نوروز را با خود به طبیعت میبرند، و شِشه سبزههای موجود در سفره را با خود برمیدارند و به دشت و صحرا و کنار چشمهها یا آبهای روان میروند. سبزهٔ خود را در کنار جویبارها به آب روان میسپارند و آرزو میکنند که سالی پربرکت و خرم داشته باشند. تا پسین آن روز را بیرون از خانه هستند و در طبیعت و میان سبزه و صحرا به شادمانی میپردازند.
(توضیح: در اسطورههای ایرانی، ایزد باران همواره بهصورت اسبی با دیو خشکسالی که دیو اَپوش نام دارد در جنگ و مبارزه است و اگر تیر ایزد پیروز شود، باران میبارد و چشمهها میجوشند و رودها روان میگردند و سرسبزی را به ارمغان میآورند).
آیینهای سیزدهبدر
این رویداد دارای آیینهای ویژهای است که در درازای تاریخ پدید آمده و اندک اندک چهره سنت به خود گرفتهاست. از آن جمله میتوان آیینهای زیر را برشمرد.
گره زدن سبزه
سبزه به رود سپردن
خوردن کاهو و سکنجبین
پختن خوراکهای گوناگون به ویژه آش رشته
پرتاب ۱۳ عدد سنگ به ویژه مناطق (کرد نشین)
گردآوری کننده: فاطمه عزیزآبادی
گرافیست: مریم خالقینیا
ارسال نظر