عزاداری، اندوه و از دست دادن می­تواند علائم مختلفی را ایجاد کند و افراد را به روش­های مختلفی تحت تأثیر قرار دهد. هیچ روش درست یا غلطی برای ابراز احساس به خصوص در زمانی که مدت طولانی به خاطر این بیماری از عزیز خود دور بودید، وجود ندارد.

برخی از علائم شایع عبارتند از:

• شوک و بی­حسی: این معمولاً اولین واکنش در برابر فقدان است . افراد اغلب درباره "قرار گرفتن در حالت گیجی" صحبت می­کنند. در این بیماری به علت سیر نزولی بهبودی در برخی از بیماران و غیرقابل پیش­بینی بودن روند درمان و مرگ ناگهانی عزیزان، این دوره سخت است.
•  غم و اندوه فراوان، با گریه­های زیاد
•  خستگی یا فرسودگی
• عصبانیت نسبت به خود به خاطر اینکه مراقبت کافی از فرد متوفی نداشتیم.
• عصبانیت از فرد متوفی که شما را در این دوران تنها گذاشته است.
•  گناه: به عنوان مثال گناه در مورد احساس عصبانیت، در مورد چیزی که شما گفتید یا نگفتید، یا نتوانستید جلوی مردن محبوب خود را بگیرید.

این احساسات ممکن است همیشه وجود نداشته باشد و هیجانات قدرتمند دیگری به طور غیر منتظره ظاهر شوند.

مواردی که باید انجام بدهید:

• سعی کنید در مورد احساسات خود با یک دوست طی تماس تلفنی، عضو خانواده­ای که با شما در قرنطینه است، متخصص بهداشت یا مشاور صحبت کنید. همچنین می­توانید با یک مرکز مشاوره تماس بگیرید.
• راه­هایی به منظور کاهش هیجان منفی فراهم سازید.

1. سطح استرس خود را مدیریت کنید.
2. با واقعیت­ها روراست باشید و همین باعث افزایش اعتماد به نفس می­شود.
3. سبک زندگی سالمی که در این شرایط امکان­پذیر هست برنامه­ریزی کنید. مثلا برای فرد متوفی دعا بخوانید یا برای وی نامه بنویسید.
4. حواستون به تغذیه و فعالیت بدنی و خوابتان باشد.

• بهداشت خواب را در این شرایط فراموش نکنید. در این شرایط ممکن است کابوس ببینید. جهت کاهش این موقعیت محیط خواب را آرامش­بخش بچینید.
• از برنامه­های فضای مجازی مثل واتس­آپ و ایمو جهت برقراری تماس با همسالان خود و یا حتی افرادی که آنها نیز اعضای خانوادشان را بر اثر این بیماری از دست دادند، استفاده کنید.
• در شرایطی که از شدت هیجان منفی کاسته شد به موزیک آرامش­بخش گوش بدهید.

مواردی که نباید انجام دهید:

• اصرار بر حضور بر سر مزار و تماس نزدیک با متوفی نداشته باشید. در این شرایط بحرانی سلامت شما نیز به خطر می­افتد. آن را برای شرایط بعد از بحران برنامه­ریزی کنید.
• سعی نکنید در این دوران کارهایی که سابق انجام داده و انرژی زیادی را می­طلبد، انجام دهید.
• سعی در تغییر اتفاقاتی که امکان آن وجود ندارد، نداشته باشید. در این شرایط به خودتان کمک کنید احساس بهتری را تجربه کنید. شفقت نسبت به خود یا ذهن­آگاهی را تمرین کنید.
• بدانید که در این غم و فقدان تنها نیستید.
• از راه­کارهای نادرست مثل مصرف الکل،کشیدن سیگار جهت کاهش سوگ استفاده نکنید.

مشاوره غیرحضوری به منظور گذراندن استرس و افسردگی در این دوران کارساز می­باشد.

بانی بزرگ

کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی